زبان و فرهنگ در آسیای پیشانوین و جهان فارسی‌مآب

در طول قسمت عمدۀ هزارۀ گذشته فارسی زبان فرهنگِ فرادست، آفرینش ادبی و دیوانی در بسیاری از مناطق آسیا بود. زبان فارسی و فرهنگ ادبی آن قلمرو وسیعی را در آسیای پیشانوین به هم پیوند می‌داد. بسیاری از مردمی که از زبان فارسی استفاده می‌کردند، زبان مادری‌شان فارسی نبود؛ با این حال همین مردم نوعی حس قویِ تعلق به فرهنگ واحدی داشتند که از هر کلیتِ سیاسی‌ای بزرگتر بود. در اصل ملی‌گرایی وارداتی از اروپا با تأکیدش بر زبان به منزلۀ سازندۀ بلوکِ دولت‌ـ‌ملت بود که این معادله را تغییر داد. پیش از اینکه این تحول روی دهد، فارسی‌زبانان هندی در سدۀ هجدهم مرکزیت تاریخی زبان فارسی را به پرسش گرفتند و نیز اینکه در زمانه‌شان چطور آن جغرافیا به اینکه کجا از زبان فارسی استفاده شود ربط داشت. این تلاش برای فهم شکل‌گیری فرهنگی جهان فارسی‌مآب به طور تاریخی ــ اگرچه از منظر امروزی ما ممکن است بر اساس مفروضاتی خطا باشد ــ ما را به پرسش‌های گسترده‌تری دربارۀ چگونگی گردش هر نوع صورت‌ فرهنگی هدایت کند. فرهنگِ جهان‌وطنی معمولاً از طریق تضاد فهمیده شده است، از جمله اینکه هم جهانی است و هم به منطقۀ بخصوصی تعلق دارد. این امر در عمل چطور در جهان پیشانوین فارسی‌مآب محقق شد؟

برای آگاهی بیشتر و ثبت‌نام در این سخنرانی به پیوند زیر بروید:

Language and Culture in pre-modern Asia and Persianate World